Stworzenie nowej koncepcji

Ów podstawowy brak w zakresie możliwości wyjaśnienia zachowania się człowieka przez zastosowanie tradycyjnych koncepcji behawiorystycznych stał się przyczyną stworzenia nowej koncepcji, a mianowicie teorii uczenia społecznego. Twórcą tego nowego podejścia jest Albert Bandura (1969, 1971, 1973). Stworzona przez A. Bandurę social learning theory wywodzi się zasadniczo z podstawowych twierdzeń behawioryzmu, wprowadza jednak do tradycyjnych koncepcji i aparatu pojęciowego pewne nowe elementy, pozwalające na uchwycenie dynamiki ludzkiego zachowania się. Do najważniejszych innowacji należy zwrócenie uwagi na to, że w toku tzw. uczenia społecznego człowiek sprawuje świadomie kontrolę nad bodźcami, reakcjami, a także w wielu przypadkach nad wzmocnieniami. Ponadto A. Bandura zwraca uwagę, że w ramach tego typu uczenia się występuje tzw. wzmocnienie zastępcze (vicarious reinforcement), które polega na tym, że człowiek w procesie uczenia się szeregu zachowań społecznych nie musi sam (jak to się u nas mówi: „na własnej skórze”) doświadczać wzmocnień pozytywnych lub negatywnych, czyli mówiąc inaczej: kar i nagród. Wystarczy, że obserwuje takie wzmocnienia odbierane przez innych ludzi za określone formy ich zachowania. Owe zaobserwowane (czyli zastępcze)
wzmocnienia posiadają w przypadku człowieka niejednokrotnie równie wielką siłę sprawczą, jeśli chodzi o przyswajanie pewnych cech zachowania się, jak i wzmocnienia bezpośrednie.