Środki egzystencji

Dopiero w miarę jak rozwijały i doskonaliły się poszczególne metody gromadzenia środków egzystencji, jak powstawała własność prywatna i możliwość coraz to większej akumulacji dóbr, wyłoniła się konieczność specjalizowania się mężczyzn w zakresie obrony tych dóbr oraz ewentualnego zdobywania poprzez walkę nowych. Wtedy to dopiero powstały silne patrocentryczne elementy organizacji rodziny, warunkujące zwiększony dystans ojca w stosunku do dzieci. Uzasadnieniem powyższego sądu mogą być m.in. rezultaty badań przeprowadzonych przez D. Schulza (1969). Wynika z nich, że w rodzinach murzyńskich ojcowie są bardziej czuli, w większym stopniu nastawieni na zrozumienie dziecka i pozostałych domowników. Spełniają więc te funkcje, które T. Par- sons i R. F. Bales (1955) określają jako ekspresyjne i które, jak to już podkreślano, zdaniem tych autorów w rodzinach amerykańskich klas średnich sprawują prawie wyłącznie matki. Zaobserwowana przez D. Schulza różnica wynika najprawdopodobniej z faktu, że ojcowie-Murzyni mniej mogąc liczyć w społeczeństwie amerykańskim na sukces ekonomiczny i społeczny, nie nastawiają się (w tym przynajmniej stopniu, co biali ojcowie ze sfer mieszczańskich) na przejmowanie roli „instrumentalnego przywódcy rodziny”, natomiast podobnie jak matka interesują się uczuciową stroną kontaktów rodzinnych.