Dwa obszerne fragmenty tego studium

Być może jakiś postęp w cywilizacji, jak na przykład użycie nowej broni, dał im poczucie pewności. Ci dzicy ludożercy oczywiście zjedli swą ofiarę. Gwałtowny ojciec pierwotny był z całą pewnością budzącym zazdrość i lęk wzorem dla każdego z braci. Teraz zidentyfikowali się z nim pożerając go, przy czym każdy z nich uzyskał część jego siły. Uczta totemiczna, która jest być może pierwszą uroczystością ludzkości, będzie odtąd po- wtórzeniem i upamiętnieniem tego pamiętnego czynu kryminalnego, od którego wzięło początek tyle rzeczy, takich jak organizacja społeczna, ograniczenia moralne i religia” (Z. Freud 1967, s. 127). Zaraz potem Freud pisze: ,,[…] zjednoczona grupa braci była opanowana przez te same sprzeczne uczucia w stosunku do ojca, które możemy pokazać jako treść ambiwalencji kompleksu ojca u wszystkich dzieci i u neurotyków. Nienawidzili oni ojca, który stał tak potężny na drodze do zaspokojenia ich dążeń seksualnych i ich pragnienia władzy, ale również kochali go i podziwiali” (Z. Freud 1967, s. 128). Pomijając fakt, że istnieje wiele zastrzeżeń do przytoczonych wyżej poglądów, zgłaszanych przez etnologów, religioznawców itp., należy zwrócić uwagę, że w poglądach tych dosyć wyraźnie tkwi najbardziej z kolei kontrowersyjna dla samych psychoanalityków kwestia, a mianowicie przypisywanie mężczyznom roli wiodącej zarówno w kształtowaniu moralności w ogóle, jak i w7 zakresie głębszego przyswojenia sobie norm moralnych przez jednostkę.